به نقل از «شبستان»

کانون پرورش فکری یک‌تنه، چراغ قصه‌گویی را در ایران زنده نگه داشته است

تاریخ انتشار: ۱۳ دی ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۷۵۴۳۵۱

مصطفی رحماندوست با اشاره به این‌که قصه‌گویی و قصه‌خوانی تاثیری زیاد در علاقه‌مند کردن جامعه به مطالعه دارد، از تلاش ۲۴ ساله کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان در برگزاری جشنواره قصه‌گویی می‌گوید.

به گزارش خبرگزاری شبستان به نقل از اداره کل روابط عمومی و امور بین‌الملل کانون، مصطفی رحماندوست، شاعر و نویسنده کودک و نوجوان، از بنیان‌گذاران جشنواره قصه‌گویی و همچنین دبیر اولین دوره این رویداد، همچنین طی سال‌های برگزاری این جشنواره، همیشه همراه و یاور این رویداد بوده است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

رحماندوست با بیان اینکه قصه‌گویی در کانون سابقه‌اش از برگزاری جشنواره خیلی بیشتر است، افزود: پیش از جشنواره هم مربی‌های کانون برای بچه‌ها قصه می‌گفتند. نیازش در آغاز این بود که مربیان کانون بهتر قصه بگویند و مدیران آن زمان کانون هم این جشنواره را، راه انداختند.

من پیش از جشنواره قصه‌گویی، در «کلاس‌های بازآوری» برای مربیان کانون، کارگاه آموزشی داشتم. از مربیان کانون هم در کتابم با نام «قصه‌گویی: اهمیت و راه و رسم آن» استفاده کردم که اولین کتاب تالیفی درآن زمان در زمینه قصه‌گویی بود که در ایران منتشر شد.

این نویسنده کتاب‌های کودک و نوجوان در پاسخ به این سوال که قصه‌گویی از ابتدا یک فرایند رو در رو داشته، آیا در دوران کنونی که کودکان با انواع رسانه‌های دیجیتالی بمباران فکری می‌شوند، می‌تواند کارکرد اولیه خود را داشته باشد. گفت: قصه‌گویی روز به روز نوتر شده است. در کشورهای مختلف ِجهان، آکادمی‌هایی راه افتاده که قصه‌گویی در آن از سنت قدیمی بیرون آمده و تبدیل به هنر شده است. قصه‌گویی، مادر همه هنرهای نمایشی است. ثابت شده اگر کشوری بخواهد سطح مطالعه سرانه را بالا ببرد؛ مسئولانش باید به گسترش قصه‌گویی توجه کنند. امروزه کشورها برنامه‌های ۵ و ۱۰ ساله مطالعه دارند. از رادیو، تلویزیون و دیگر رسانه‌ها می‌خواهند که بروند به طرف شیرین کردن قصه‌گویی در خانواده. این حرکت در دنیا خیلی فرق دارد با قصه‌گویی سنتی.

او اضافه کرد: با این حال، ادامه حیاتِ قصه‌گویی قدیمی، نشان می‌دهد که انسان‌ها همچنان به آن نیاز دارند. رسانه‌های جدید در جای خود ولی قصه‌گویی جایگاه خودش را همچنان حفظ کرده است. همانطور که اشاره کردم، این اتفاق هنری در دنیا خیلی پیشرفته‌تر از کشور ماست و ما در تمام ایران فقط یک کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان را داریم که متولی این امر است.

رحماندوست در پاسخ به این سوال که یک قصه‌گو در فرایند اجرایی چه عناصری را باید بداند و رعایت کند، تا بتواند مخاطب را پای قصه خود بنشاند، گفت: من بیش از ۱۰۰ کارگاه قصه‌گویی برگزار کرده‌ام اما سه عامل عمده همچون شناخت مخاطب و اینکه قصه‌گو مخاطب خود را دوست داشته باشد، قصه‌گوها خودشان این کار را دوست داشته باشند و از آن لذت ببرند و کتاب خوب و داستان پر جاذبه‌ای برای گفتن داشته باشند، مهم‌تر هستند.

[کانون یک‌تنه، چراغ قصه‌گویی را در ایران زنده نگه داشته است]

شاعر کتاب «بازی با انگشت‌ها» خاطرنشان کرد: باید بدانیم که قصه‌گویی مثل نقالی و شعرخوانی نیست. قصه باید جانِ کلمه به‌کار برده شده را به جان مخاطب پیوند دهد و البته قصه‌گویی علمی‌تر و تاثیرگذارتر از آنهاست.

این نویسنده و شاعر کودکان و نوجوانان در ادامه در مورد شیوه‌های قصه‌گویی یادآور شد: من در حال حاضر در کلاس‌هایم، ۱۱ شیوه قصه‌گویی را تدریس می‌کنم که آنها را به سادگی به دست نیاورده‌ام و حاصل سال‌ها تجربه و خواندن و مطالعه است. در بیست‌ودومین جشنواره، «قصه‌گویی تاملی» را پیشنهاد کردم و در کتابخانه‌های کانون از سوی یکی از دانشجویانم اجرا شد که موضوع پایان‌نامه و رساله دانشجویی‌اش بود. در حال حاضر، سالی نیست که درباره قصه و قصه‌گویی در رشته‌های ادبی رساله و پایان‌نامه نداشته باشیم.

رحماندوست در مورد روند کیفی این رویداد توضیح داد که در سال اول، این جشنواره فقط برای مربیان مراکز فرهنگی‌هنری کانون بود. مادر بزرگ‌ها و پدر بزرگ‌ها هم آمدند و قصه‌های قشنگی گفتند و این پیوندی شد بین شیوه‌های مدرن و سنتی که خیلی هم تاثیرگذار بود. ولی در حال حاضر، جشنواره‌ بخش‌های جدیدتر و مخاطبان گسترده‌تری دارد.

خدا را شکر می‌کنم که این جشنواره هنوز چراغش روشن است. امیدوارم که موسسه‌های دیگر هم که با مادران، سروکار دارند به این امر بپیوندند و آن را ترویج دهند تا از این سطحی که در زمینه قصه‌گویی داریم، فراتر هم برویم. چرا که قصه‌گویی و قصه‌خوانی تاثیراتی زیاد در علاقه‌مند کردن کودکان جامعه به مطالعه و ترویج کتابخوانی دارد.

بیست‌وچهارمین جشنواره بین‌المللی قصه‌گویی، از سوی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، از ۲۵ تا ۲۹ دی‌ ۱۴۰۱در شهر یزد برگزار خواهد شد.

پایان پیام/31

منبع: شبستان

کلیدواژه: کودکان و نوجوانان کانون پرورش فکری قصه گویی قصه گویی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت shabestan.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «شبستان» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۷۵۴۳۵۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

والدین صبور در برخورد با کودک 4 تا 6 ساله موفقتر هستند

در بازه سنی کودکان 4 تا 6 ساله مهارت‌های اجتماعی به شکوفایی می‌رسند، کودک در راستای برقراری تعادل بین نیازهای خود و نیازهای دیگران تلاَش خواهد کرد، درک وی از عواقب رفتارهایش تا اندازه زیادی افزایش می‌یابد.

به گزارش ایسنا، مهارت‌های اجتماعی در این بازه سنی کودکان 4 تا 6 سال به شکوفایی می رسند، کودک در راستای برقراری تعادل بین نیازهای خود و نیازهای دیگران تلاَش خواهد کرد، درک وی از عواقب رفتارهایش تا اندازه زیادی افزایش می یابد، به مرور زمان مفهوم وجدان تکامل بیشتری خواهد یافت و گویی تمامی ابعاد جهان پیرامون او در مسیر گسترش هرچه بیشتر گام بر خواهند داشت.

زمانی که یک کودک خردسال وارد 4 سالگی می شود، با تمرکز بیشتری قادر به انجام فعالیت‌های مربوط به خود و بازی کردن خواهد بود. به همین دلیل منحرف کردن یکباره توجه آنها به خصوص اگر در حال تکمیل کاری مشخص باشند، دشوارتر از هر موقع دیگری است. همچنین ممکن است تدریجا با غر و لندهای بیشتری رو به رو شوید. این مسئله بدین دلیل است که کودک به قابلیت بهتری در جهت تفکر و ازریابی کمبودهای خود دست خواهد یافت.

از جمله دیگر خصوصیات رفتاری و شخصیتی کودکان 4 تا 6 ساله می توان به موارد زیر اشاره کرد:  

کودک می‌آموزد که چگونه باید خود را به جای دیگری تصور کند، آنها دیگر به اندازه بزرگ شده اند که بتوانند با آگاهی از قوانین پیروی و در امور خانه مشارکت کامل کنند، به مرور زمان و با افزایش هرچه بیشتر سن، کودک به مهارت بهتری در راستای کنترل تکانه های عصبی و روانی دست می‌یابد،با ورود به مرحله پیش دبستانی، کنترل بر اعمال، گفتار و رفتار نیز به درجه بالاتری راه خواهد یافت،کودک در این سن و سال تحمل چندان زیادی برای پاداش های طولانی مدت ندارد و به همین علت توصیه می شود والدین از سیستم های تشویقی سریع استفاده کنند، راهبردهای تربیتی و تنبیهی پیشنهادی برای کودک،به جای تکیه بر روش های تنبیهی به دنبال کوچکترین اتفاقی، شرایط فیزیکی و ذهنی فرزندتان را درک کنید. برای مثال باید در این بازه سنی زمانی را به عنوان "فرصت انتقال" در نظر بگیرید چرا که گفته شد کودکان با تمرکز بیشتری به انجام فعالیت های مختلف می‌پردازند و ایجاد انحراف آنی در مسیر فعلی آنها دشوار خواهد بود.

اگر فرزند 4 الی 6 ساله شما به هر علتی کنترل خود را از دست داد و دچار خشم ناگهانی شد، هرگونه بحث و جدلی را متوقف کنید و به او توضیح دهید که به محض بازگشت آرامش گفت و گویی دوستانه خواهید داشت.

غرغرهای کودکانه را نادیده بگیرید و با بها دادن الکی به آنها خود را گرفتار یک چرخه معیوب تمام نشدنی نکنید. تنها زمانی به کودک پاسخ دهید که با لحنی معمولی و عادی درخواست خود را مطرح کرده باشد. تمرکز بر غرهای کودک باعث می‌شود که نتوانید واکنش مناسبی از خود نشان دهید و یا به ناچار درخواستی که صلاح نمی‌دانید را قبول کنید.

کودک دیگر به سنی رسیده است که با ساز و کار دروغ‌گویی و فریب کاری آشنا شود. در واقع چه بخواهید و چه نه ممکن است با چنین رویکردهایی مواجه شوید. گفتنی است که والدین باید در برخورد با دروغ و تقلب با آرامش حداکثری عمل کنند و بدانند که این دسته از رفتارها برای این سن و سال طبیعی هستند.

فرزندتان را شرمنده نکنید و به موشکافی این موضوع نپردازید که آیا به راستی کاری انجام داده یا خیر. برای مثال اگر او یک لیوان شیر را روی میز ریخته و منکر این مسئله است، از این متد برای صحبت استفاده کنید: نمی‌توان میز را به این صورت تحمل کرد و پاک کردن شیر نیز دشوار است" سپس از او بخواهید که در تمیز کردن میز به شما کمک کند. این واکنش باعث می‌شود که احتمال دروغ گویی در آینده کاهش یابد و ترس از گفتن حقیقت نیز از میان برود.

در موقعیت‌های مناسب به کودک یادآوری کنید که باید خود را به جای طرف مقابل هم قرار دهد. به عنوان نمونه از او بپرسید: "آیا تو هم دوست داری کسی دیگر با تو چنین کاری بکند؟" این دسته از سوالات ضمن آموزش تاثیر مستقیم تصمیمات شخصی بر زندگی فرد و اطرافیان، کودک خردسال را وادار به تفکر مجدد می کنند.

از محدودیت‌ها تنها برای تاکید بر مهارت کنترل بر خود استفاده کنید و توجه داشته باشید که تکرار بیش از حد هر چیزی و سخت گیری‌های مکرر نتایج عکس به دنبال خواهد داشت. برای مثال پیش از اجرای تکنیک گوشه نشانی، 2 الی 3 فرصت در اختیار فرزند خود قرار دهید و سریعا به سراغ روش های تنبیهی نروید.

اجازه دهید که کودک به طور طبیعی مهارت‌های خود در جهت حل مسائل را تقویت کند و تا زمانی که خطری وی را تهدید نکرده در این موضوع دخالت نکنید. اکثرا دیده می‌شود والدینی که تمایل به کنترل تمامی جنبه های زندگی فرزندان خود دارند، بزرگسالانی موفق را تحویل جامعه نمی دهند.

اگر می‌خواهید کودک را برای یک رفتاری یا عمل صحیح مورد تمجید و تحسین قرار دهید، نیازی نیست او را یک هفته منتظر بگذارید! همانطور که توضیح داده شد، سیستم‌های پاداش دهی بلند مدت تاثیر چندانی روی کودکان خردسال کم طاقت ندارند و بهتر است والدین از جایزه‌های سریع و در دسترس استفاده کنند. همچنین به منظور حفظ انگیزه در کودکان برای انجام امور مختلف، پدر و مادر باید تمجید کلامی را برای حداقل چندین مرتبه طی هفته تکرار کرده و بر آن تاکید داشته باشند.

انتهای پیام